2017
Katalog izložbe ,,Tragovi graditeljskog nasleđa Jevreja u Zrenjaninu”
Povodom Dana jevrejske evropske kulture 2017. godine, Jevrejska opština Zrenjanin je u saradnji sa Zavodom za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin, organizovala izložbu ,,Tragovi graditeljskog nasleđa Jevreja u Zrenjaninu” u salonu Istorijskog arhiva u Zrenjaninu. Autori izložbe su: Bojan Kojičić, Regina Milanov i Ivana Kukolj Solarov. Izložba je propraćena katalogom sa opširnijim sadržajem, autora Bojana Kojičića, istoričara umetnosti iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin.
Na izložbi je predstavljen deo graditeljskog nasleđa jevrejske zajednice, koja je od svog naseljavanja u Veliki Bečkerek do stradanja u Holokaustu 1941. godine dala veliki doprinos kulturnom, privrednom i ekonomskom napretku grada. Prikazane su građevine koje su služile verskim, administrativnim ili kulturno – prosvetnim potrebama jevrejske zajednice u Velikom Bečkereku, ali i najreprezentativnija zdanja, locirana uglavnom u glavnoj ulici, koja su podigli ili preoblikovali jevrejski trgovci, a koja danas predstavljaju vredno graditeljsko nasleđe Zrenjanina. Značajan deo ovih objekata danas ima svojstvo kulturnog dobra, što je potvrda njihove vrednosti kroz proteklo vreme.
O arhitektonskoj zaostavštini Jevreja na ovim prostorima malo je pisano, osim stručnih radova na temu sinagoga u Vojvodini. Jevreji su bili malobrojni, ali su dali značajan doprinos razvoju graditelјstva u Vojvodini. Iza mnogih vrednih zdanja, privatnih kuća, javnih palata i fabrika, stajale su jevrejske porodice i njihov kapital. Neka od njih su ,,preživela” istorijska iskušenja te i danas postoje, dok je veći deo nestao, a o njihovom postojanju jedino svedoče sačuvane stare fotografije, malobrojna arhivska građa i sećanja predratnih generacija kojih ima sve manje među nama. Zbog uništene pisane građe, nije bio nimalo lak zadatak locirati jevrejske kuće, odnosno pronaći pouzdane podatke o njihovoj imovini i nekretninama.
——————————————————————————————————————————————–
* Katalog možete preuzeti u pdf formatu: Tragovi graditeljskog nasleđa Jevreja u Zrenjaninu
——————————————————————————————————————————————–
Bojan Kojičić