Dvorac Gedeona Rohoncija na Bisernom ostrvu

Dvorac je izgrađen krajem XIX veka na imanju Gedeona Rohoncija, kao letnja spahijska rezidencija nekada izuzetno razvijenog i svetski poznatog poljoprivrednog dobra. Dvorac je podignut na kosom terenu, tako da je deo prema putu spratnosti P + 1, a drugi zadnji deo zgrade, prema vinogradu,  ima podrum i prizemnje. Relativno je skromnih dimenzija, sa simetričnom osnovom jasno odvojenih funkcija. U enterijeru zgrade, prizemlje i sprat su povezani uskim zavojitim stepeništem. Ostali deo enterijera nije sačuvan u autentičnom izgledu. Krovište je masivno i visoko, nekada sa središnjom oktogonalnom kulom osmatračnicom, koja je izmenjena kasnijim adaptacijama. Danas se tu nalazi terasa od kovanog gvožđa koja ima funkciju vidikovca.

Na dvorcu preovlađuju stilski elementi iz repertoara klasicizma i baroka. Iznad nadprozornika gornjeg sprata nalaze se medaljoni ukrašeni glavama boga Bahusa – zaštitnika vinogradara, i glavama  životinja. Pored ovih antropomorfnih i zoomorfnih ukrasnih elemenata predstavljeni su i vegetabilni u vidu plitkog reljefa sa motivom plodova voća i žitarica, takođe iznad nadprozornika. U medaljonu iznad središnjeg prozora koji se nalazi iznad ulaza u zgradu, nalazio se grb porodice Rohonci. Posle Drugog Svetskog rata, zamenjen je petokrakom. Celokupan repertoar ukrasa simbolično predstavlja raskoš i izobilje celog imanja toga doba kao i bogatstvo porodice Rohonci.

U sklopu celine letnjikovaca i dvoraca na imanjima u Vojvodini, ovaj spomenik kulture zauzima jedno od istaknutih mesta i predstavlja značajnu kariku u razvoju rezidencijalne arhitekture. Kao ostatak jednog od najrazvijenijih poljoprivrednih imanja Vojvodine, od značaja je i za istoriju poljoprivrede i privrede.

literatura:
Dokumentacija Pokrajinskog Zavoda za zaštitu spomenika kulture Novi Sad
 

Grb
Grb

 

Fasada
Fasada

 

Dvorac Rohonci
Dvorac Rohonci

 

Glavna fasada
Glavna fasada

 

Dvorišna fasada
Dvorišna fasada

 

Medaljon sa glavom konja
Medaljon sa glavom konja

 

Medaljon sa glavom Bahusa
Medaljon sa glavom Bahusa

 

Kaljava peć
Kaljava peć